dinsdag 29 november 2011

Vertebraten evolutie: Dawn

Het kernfusie-afvalklompje van enkele verzengend spectaculaire supernova's, genaamd Aarde, is in een warm, maar niet te warm, baantje om de zon geparkeerd. De Aarde bevat het halve periodieke systeem aan chemische elementen, is groot genoeg om voldoende zwaartekracht op de omgeving uit te oefenen en een dampkring van N2 en CO2 vast te houden, heeft een vloeibare kern van metaal die een stralingswerend magnetisch schild genereert en een maan die zijn rotatieas stabiliseert. De temperatuur op Aarde ligt tussen het vriespunt en kookpunt van water, tussen 0 ºC en 100 ºC zodat water hoofdzakelijk in vloeibare fase aanwezig is en de elektromagnetische kracht tussen atomen en moleculen eenvoudig kan worden aangebracht en niet al te snel weer kan worden verbroken. Bij deze omstandigheden zijn de lichte heelal-gassen schaars: onbruikbaar Helium en gevaarlijk ontvlambare Waterstof.  Kortom een ideaal geoptimaliseerd paradijsje voor spontane chemische experimenten. Als God had bestaan, dan was hij een engineer geweest.

Na 800 miljoen jaar uitrusten en afkoelen van alle supernova vermoeienissen ontstaan er in de grote hoeveelheid water (raadsel, afkomstig van Saturnus wiens ringen voornamelijk uit water bestaan?) allerlei chemische verbindingen, het is lekker warm en broeierig en iedereen doet het met elkaar. Heel veel chemische elementen lossen een beetje op in water en komen elkaar zo op gezette tijden tegen.  Het is zo broeierig dat de Aarde gaat rotten en stinken in ondiepe ontucht-poeltjes en volgermeeralvalpolders vol  samenklonterende chemische elementen.
Dit proces rot zo lekker ongeveer 1,3 miljard jaar door totdat de stank ondraaglijk wordt: Er hebben zich micro-organismen gevormd als bacteriën en blauw-algen. Cyanobacteriën behoren tot de oudste organismen op aarde; er wordt geschat dat ze al 3,5 miljard jaar bestaan. Cyanobacteriën waren de eerste organismen op aarde die zuurstof konden produceren. Het ergste is: ze hebben ook uitgevonden hoe ze zichzelf moet reproduceren. Wat gebeurt: ze reproduceren zich tegen de klippen op als losgeslagen tovernaarsleerlingbezems. Als God had bestaan, dan was hij een Ron Weasley tovenaar geweest.
De eerste grote ecologische ramp op aarde is een feit: de cyanobacteriën eten alle CO2 op en creëren een atmosfeer met 21% zuurstof ipv CO2. De hele wereld is bedekt met een vieze laag drab, later ook wel aardolie genoemd (is dat zo?) of met een witte drab: kalk CaCO3.  Dan wordt het tijd voor vooruitgang: er worden complexere meercellige organismen gevormd zoals sponzen en doedelzakken of zakpijpen en poliepen en eikelwormen. Die gaan water filteren en plankton eten; de eerste roofdieren dus. Voor deze fase wordt ongeveer 2 miljard jaar de tijd genomen. Wij zijn nu aangekomen in het Cambrium en we zitten op ongeveer 542 miljoen jaar geleden (mjg), de aarde viert net zijn 4,2 miljardste verjaardag als een puberaal opstandige zakpijplarve de kont tegen de krib gooit.


Dit zijn zakpijpen, Clavelina moluccensis die water filteren.

Dit zijn koraal poliepen, Montastrea cavernosa, die koraalstrukturen vormen.


Pas in de 17-e eeuw werd ontdekt dat koraalpoliepjes geen planten zijn maar dieren. Je kunt wel zien dat ze sterk verwant zijn aan de planten.
Deze poliepjes zijn heel handig geworden in het voortplanten: seksuele reproductie!!

De Aarde was dus aan het ontdooien van zijn sneeuwbalperiode van 650 mjg.  Als gevolg van maar 8% minder zonne-energie? De heropwarming van de aarde leidde dus tot een flower-power-tijd bij de zakpijpen resulterend in een ongehoorzaam larfje.Hiernaast een plaatje van de zakpijp en zijn larf. Die moet zich gaan vastzetten op een plekje verderop. Daarvoor heeft hij een staart met een chorda dorsalis (van Latijn chorda (darm), dorsum (rug); Engels: notochord) en een zenuwstreng en kieuwen. En dat larfje bleef dus opeens ongehoorzaam vrij rondzwemmen, zonder zich vast te zetten op de ondergrond. Waar lijkt dat larfje op? Inderdaad, op een vis. We hebben een belangrijke stap gemaakt. Het begint te schemeren op Aarde, ongekende mogelijkheden dienen zich nu aan. En die komen ook in de Cambrische Explosie of Radiatie. Een warme periode van 70 miljoen jaar waarin opeens heel veel nieuwe soorten ontstaan.
Als God had bestaan, dan was hij een luie 'stoned' minimal-art kunstenaar geweest.
De eerste vis (Ze hebben wel een rugzenuw maar geen beschermende wervelkolom en ze behoren in strikte zin dus niet tot de vissen en zelfs niet tot de gewervelden (Vertebrata)) die gevonden werd is de Pikaia, een soort van lancetvisje; een schedel- of koploze. Er zijn nu nog twee families en drie geslachten en twintig soorten. Lancetvisjes leven ingegraven in de bodem van ondiepe zeeën. Ze leven van plankton dat ze uit het water filteren. Het zijn visachtige diertjes van maximaal 5 centimeter lang, en ze hebben lichtgevoelige orgaantjes (ogen) aan de zijkant van de kop. Het dier heeft geen ledematen en geen duidelijk begrensde kop. Ze lijken ook nog wel op wormpjes. Is er uit dit roofdiertje nog wat leukers  te ontwikkelen: Ja, natuurlijk!
Het lancetvisje lijkt in zijn voedingsgedrag nog wel op zijn ouderlijke zakpijpen.


14-9-2013 Cambrisch EvolutieSprintje.  De opwarming na de sneeuwbalperiode wordt niet als mogelijke oorzaak genoemd. Hoezo wind uit de zeilen van creatonisten? Al die nieuwe levensvormen zijn uit elkaar ontstaan/geëvolueerd en hebben allemaal dezelfde DNA-basis.

19 opmerkingen:

  1. Zo uitgelegd begrijp zelfs ik het. Dank je wel. Wordt vervolgd toch?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Natuurlijk, indachtig Gaia’s opdracht:
    zijt vruchtbaar, en vermenigvuldigt, en vervult de wateren in de zeeën en overwoekert het droge der aarde.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Het allemaal best wat sneller gekund. Als god bestaat, dan heeft hij geen haast.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Interessant, en leuk en begrijpelijk opgeschreven, Kokey.
    Als God bestaat, dan is hij nog lang niet klaar met de schepping, we zitten er nog middenin, zo lijkt het.
    Of tegen het eind?

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Als God bestaat dan is hij voortdurend aan het scheppen en heeft Hij geen idee welke richting zijn schepping opgaat en hoe lang het (nog) duurt.

    In principe is Leven, zoals wij dat nu kennen, mogelijk op aarde totdat de zon opgebrand is, dus nog ongeveer 3 miljard jaar.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Nog 3 miljard jaar, ik zeg toch dat we moeten opschieten.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Opschieten? Dat lijkt mij een H.Sapiens kronkel. Zou dit concept in de natuur, op aarde, in het universum bestaan; een rol spelen?

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Nee, alles IS, haast heeft met tijd te maken en wat is tijd eigenlijk. Kun je daar niet eens een mooi log over maken.. of had je dat al...eh...

    Ik vind die zakpijpen zo leuk, die bestaan nog steeds?

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Nou, stel dat die drie miljard jaar voorbij zijn en alles zakt in elkaar in een grote soep of spat uit elkaar of verschuift in de tweeentwintigste dimensie of whatever, en er is nog steeds geen fatsoenlijk wezen geevolueerd dat verstandig genoeg is om geen rotzooi te maken, of tenminste geleerd heeft om AARDIG te zijn?

    BeantwoordenVerwijderen
  10. "Time is what keeps everything from happening at once" Destijds had ik wel eens geprobeerd daarover een begrijpelijk logje te schrijven, maar ja, je kent me margreet.

    Elk wezen maakt rotzooi Bob, al is de definitie van rotzooi ook van belang. De aarde is een kluit gestolde sterrerotzooi die onder invloed van zonneenergie blijft doorrotzooien.
    Aardig? Alles op aarde is aardig ! :-)
    Homo Sapiens denkt weliswaar, maar meestal onzin; dat hij zinvol denkt of dat hij de kroon van de schepping of evolutie is en Godsvervangend beheerder en rentmeester van de aarde.

    Tussen al die rotzooi zit ook wel veel aardigs zoals de zakpijpen. Er bestaan 2300 soorten!
    Zoals de Polycarpa aurata. (filmpjes doen het hier alleen als je op 'video' klikt)

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Bob, dan verhuizen we bijtijds naar Kepler-22b en beginnen opnieuw. Moet ik wel mijn vliegangst nog ff overwinnen, maar daarvoor is nog alle tijd.


    Ja zie je Ko, ik vermoedde al.., ik ga ze nog es opnieuw lezen, maar nu...geen tijd natuurlijk pp

    Oh, die zakpijpen..ga ik als eerste bekijken dan, danku danku, wat ben je weer aardig! :)

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Kepler-22b 587 lichtjaar afstand, heb ik net moeten opzoeken.

    Dat is 587 jaar vliegen met de snelheid van het licht, alle tijd om samen met @bob je vliegangst te overwinnen, @margreet.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. De filmpjes doen het helaas niet, maar de foto's zijn prachtig. Ik loop alweer ver achter zie ik...

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Het is QuickTime format zo te zien. Is van Apple hè, altijd gedonder.

    Dit is een directe link naar één van de filmpjes. (tessie)

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Ja!! Mooi en lekker kort :p Die onderwaterwereld lijkt een paradijsje.

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Hier is nr.2 bijna identiek aan de eerste.
    Dit is er een met een Chelidonura electra; allebei ook aardig lekker kort ;p

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Mooi ja, wat is dat, een doorzichtige worm?

    BeantwoordenVerwijderen