donderdag 8 december 2011

Sunrise: de Tiktaalik

In deel 1 van de vertebraten evolutie waren we 540 mjg in de modder gezonken met een opstandige zakpijplarve genaamd Pikaia. Hoogste tijd om hem eens even flink bij zijn lurven te pakken. Hoe weten we dit eigenlijk allemaal? Door de onvermoeibare paleontologen, soort van vuinisbelt-jutters. Zij bestuderen historisch afval in zogenaamde lagerstätten, boordevol stoffelijke resten van dieren en ander niet opgeruimd afval. Gelukkig hadden ze 540 mjg nog geen gemeentelijke dienst vuilnisruimers en AVI's.  Die Pikaia zat tussen andere gedateerde fossielen.  Die paleontologen kunnen pas lekker wroeten als er wat stevigs in gevallen is. Bijvoorbeeld botten of schilden of schelpen of tanden. Daarom kunnen ze ook weinig vertellen van de voorliggende miljarden jaren: het leven was toen één- of meercellig en die fossiliseerden niet.

Overigens was de droge aarde nog woest en ledig, pas 425 mjg kruipen de planten aan land en veroorzaken daar de tweede ecologische ramp: de hele mooie kale aarde groen overwoekerd door planten en bomen. En een afval dat het groen genereert: bij ontstentenis van de groen-kliKO stapelt het plantenafval zich op tot dikke lagen turf en veen en bruinkool en steenkool. En die koolstof halen de planten allemaal als CO2 uit de lucht. CO2 is geen broeikasgas; CO2 is Levensgas of Natuurgas !!
Planten maken koolhydraten uit CO2, H2O en zonlicht en staan daarmee aan de basis van de voedselketen. De dieren eten die koolhydraten weer op en verbranden ze met zuurstof O2 en vormen weer CO2.

We dwalen af, en het Pikaia-larfje heeft ondertussen een flowerpowerorgie aanricht in het water. Het resultaat zijn drie nieuwe zeefamilies: de kaakloze vissen, de kraakbeenvissen en de beenvissen.

dinsdag 29 november 2011

Vertebraten evolutie: Dawn

Het kernfusie-afvalklompje van enkele verzengend spectaculaire supernova's, genaamd Aarde, is in een warm, maar niet te warm, baantje om de zon geparkeerd. De Aarde bevat het halve periodieke systeem aan chemische elementen, is groot genoeg om voldoende zwaartekracht op de omgeving uit te oefenen en een dampkring van N2 en CO2 vast te houden, heeft een vloeibare kern van metaal die een stralingswerend magnetisch schild genereert en een maan die zijn rotatieas stabiliseert. De temperatuur op Aarde ligt tussen het vriespunt en kookpunt van water, tussen 0 ºC en 100 ºC zodat water hoofdzakelijk in vloeibare fase aanwezig is en de elektromagnetische kracht tussen atomen en moleculen eenvoudig kan worden aangebracht en niet al te snel weer kan worden verbroken. Bij deze omstandigheden zijn de lichte heelal-gassen schaars: onbruikbaar Helium en gevaarlijk ontvlambare Waterstof.  Kortom een ideaal geoptimaliseerd paradijsje voor spontane chemische experimenten. Als God had bestaan, dan was hij een engineer geweest.

Na 800 miljoen jaar uitrusten en afkoelen van alle supernova vermoeienissen ontstaan er in de grote hoeveelheid water (raadsel, afkomstig van Saturnus wiens ringen voornamelijk uit water bestaan?) allerlei chemische verbindingen, het is lekker warm en broeierig en iedereen doet het met elkaar. Heel veel chemische elementen lossen een beetje op in water en komen elkaar zo op gezette tijden tegen.  Het is zo broeierig dat de Aarde gaat rotten en stinken in ondiepe ontucht-poeltjes en volgermeeralvalpolders vol  samenklonterende chemische elementen.
Dit proces rot zo lekker ongeveer 1,3 miljard jaar door totdat de stank ondraaglijk wordt: Er hebben zich micro-organismen gevormd als bacteriën en blauw-algen. Cyanobacteriën behoren tot de oudste organismen op aarde; er wordt geschat dat ze al 3,5 miljard jaar bestaan. Cyanobacteriën waren de eerste organismen op aarde die zuurstof konden produceren. Het ergste is: ze hebben ook uitgevonden hoe ze zichzelf moet reproduceren. Wat gebeurt: ze reproduceren zich tegen de klippen op als losgeslagen tovernaarsleerlingbezems. Als God had bestaan, dan was hij een Ron Weasley tovenaar geweest.
De eerste grote ecologische ramp op aarde is een feit: de cyanobacteriën eten alle CO2 op en creëren een atmosfeer met 21% zuurstof ipv CO2. De hele wereld is bedekt met een vieze laag drab, later ook wel aardolie genoemd (is dat zo?) of met een witte drab: kalk CaCO3.  Dan wordt het tijd voor vooruitgang: er worden complexere meercellige organismen gevormd zoals sponzen en doedelzakken of zakpijpen en poliepen en eikelwormen. Die gaan water filteren en plankton eten; de eerste roofdieren dus. Voor deze fase wordt ongeveer 2 miljard jaar de tijd genomen. Wij zijn nu aangekomen in het Cambrium en we zitten op ongeveer 542 miljoen jaar geleden (mjg), de aarde viert net zijn 4,2 miljardste verjaardag als een puberaal opstandige zakpijplarve de kont tegen de krib gooit.


Dit zijn zakpijpen, Clavelina moluccensis die water filteren.

Dit zijn koraal poliepen, Montastrea cavernosa, die koraalstrukturen vormen.


Pas in de 17-e eeuw werd ontdekt dat koraalpoliepjes geen planten zijn maar dieren. Je kunt wel zien dat ze sterk verwant zijn aan de planten.
Deze poliepjes zijn heel handig geworden in het voortplanten: seksuele reproductie!!

De Aarde was dus aan het ontdooien van zijn sneeuwbalperiode van 650 mjg.  Als gevolg van maar 8% minder zonne-energie? De heropwarming van de aarde leidde dus tot een flower-power-tijd bij de zakpijpen resulterend in een ongehoorzaam larfje.Hiernaast een plaatje van de zakpijp en zijn larf. Die moet zich gaan vastzetten op een plekje verderop. Daarvoor heeft hij een staart met een chorda dorsalis (van Latijn chorda (darm), dorsum (rug); Engels: notochord) en een zenuwstreng en kieuwen. En dat larfje bleef dus opeens ongehoorzaam vrij rondzwemmen, zonder zich vast te zetten op de ondergrond. Waar lijkt dat larfje op? Inderdaad, op een vis. We hebben een belangrijke stap gemaakt. Het begint te schemeren op Aarde, ongekende mogelijkheden dienen zich nu aan. En die komen ook in de Cambrische Explosie of Radiatie. Een warme periode van 70 miljoen jaar waarin opeens heel veel nieuwe soorten ontstaan.
Als God had bestaan, dan was hij een luie 'stoned' minimal-art kunstenaar geweest.
De eerste vis (Ze hebben wel een rugzenuw maar geen beschermende wervelkolom en ze behoren in strikte zin dus niet tot de vissen en zelfs niet tot de gewervelden (Vertebrata)) die gevonden werd is de Pikaia, een soort van lancetvisje; een schedel- of koploze. Er zijn nu nog twee families en drie geslachten en twintig soorten. Lancetvisjes leven ingegraven in de bodem van ondiepe zeeën. Ze leven van plankton dat ze uit het water filteren. Het zijn visachtige diertjes van maximaal 5 centimeter lang, en ze hebben lichtgevoelige orgaantjes (ogen) aan de zijkant van de kop. Het dier heeft geen ledematen en geen duidelijk begrensde kop. Ze lijken ook nog wel op wormpjes. Is er uit dit roofdiertje nog wat leukers  te ontwikkelen: Ja, natuurlijk!
Het lancetvisje lijkt in zijn voedingsgedrag nog wel op zijn ouderlijke zakpijpen.


maandag 21 november 2011

Messiah - 16de noot

De duur van een toon wordt bepaald door de nootwaarde, aangegeven door vorm van de noot en door vlaggetjes, al dan niet samengenomen tot een waardestreep. De basis voor de nootwaarde is de hele noot: een open ovaal (bolletje). De helft daarvan, de halve noot, krijgt een stok. De kwartnoot krijgt een stok en een gesloten bolletje. De achtste noot krijgt een vlaggetje aan de stok, de zestiende noot twee vlaggetjes, enz. We gaan het geleerde nu oefenen in A Scratch Messiah, People's Messiah, Come Sing Messiah, Sing-it-yourself Messiah, or Sing along Messiah. Dergelijke uitvoeringen zijn een traditie geworden onder muziekliefhebbers in de Angel-Saksiche wereld, speciaal tijdens de Kersttijd, en lijken navolging te vinden in zowel Nederland als China.
Een maat begint en eindigt met een verticaal lijntje. Als er 16 nootjes met dubbelvlag in een maat staan zijn dat 16de noten. Van boven naar beneden mogen sopranen, alten, tenoren en bassen hun partij 16de noten instuderen.

De Messiah is geschreven in 1741 dus ook nog eens heel erg Rococo.
En dan nu het geleerde in praktijk gebracht in het Mormon Tabernacle Choir kijk ook nog even achterom naar de orgelwand.
Gaat het te snel: probeer eens deze.
Op voor het wereldrecord? dat kan hier. Hoor ik alle 16den nog wel?
Deze zingen mij wat te stoterig.
Dan heb ik liever wat meer legato, de noten meer gebonden, met jongenstemmen voor alten en sopranen.
Natuurlijk zijn Gardiner en zijn Monteverdi Choir ook weer van de partij. De winnaars?

vrijdag 11 november 2011

Hoe God verdween uit Gaia

Darwins verstekeling.

Redmold O'Hanlon reisde met 'De Stad Amsterdam' in het kielzog van 'De Beagle' Darwin achterna en had aan boord de tijd van zijn leven. Naar aanleiding van de in 2009 en 2010 uitgezonden serie schreef ik een logje over de seksuele selectie.
Uit materiaal van de serie werd ook een docu-speelfilm gemaakt, die deze zomer op TV werd uitgezonden door de VPRO. Redmond speelt in deze film de hoofdrol en krijgt meer tijd om zijn ervaringen en meningen met ons te delen. Verrassenderwijs kwam hij er voor uit zich tijdens de reis wel eens een beetje geërgerd te hebben aan de wereldverbeteraars van de VPRO. Hieronder een klein stukje uit de film uitgeschreven.


Redmond las 'The orgin' stiekem snachts in bed met een zaklamp, want zijn vader was Anglicaans dominee en had grote hekel aan Darwin.  Het was een openbaring en het bevrijdde hem van God. Hoewel zijn ouders al zijn boeken verbrandden is Darwin hem zijn hele leven bij gebleven. Hij promoveerde op Darwin en Conrad en zijn bakkebaarden zijn een eerbetoon aan Darwin.

Hij (Redmond) is de oude aap aan boord van het schip, die voor niemand een bedreiging vormt omdat hij niet meer seksueel actief is en sociale spanning wegneemt. Hij heeft alles gezien en weet dat het vaak nergens toe dient. Velen worden wat beschouwelijker als de drang tot verovering is verdwenen. De vrouwen vinden de oude man prettig gezelschap. Hij heeft geen seksuele bedoelingen meer, en is dus ongevaarlijk.

"Vanuit mijn ooghoek observeer ik de wetenschappers aan boord. Waar zijn ze naar op zoek? Wat willen ze bewijzen? Dat er een kracht is die ons, levende wezens, voortstuwt in een richting die op zichzelf doelloos is? Dat heeft Darwin ons uitgelegd, en zijn woorden zijn niet weerlegd gedurende de 150 jaar sinds hij ermee kwam. Dit zijn niet de blije, onschuldige natuurvorsers van de 19de eeuw die de hele wereld nog moesten ontdekken. Nee, dit is de 21ste-eeuwse variant: klimaatverandering, voedselketen, global warming, problems....."

"Ik wordt wel eens gek van al die jongens en meisjes wanneer ze ons, alsof zij de inventaris beheren, vertellen over een nieuwe uitsterving die dreigt. Maar dat kunnen zij ook niet helpen, ze zijn er toe gedwongen. De enige ware schuldige is Charles Robert Darwin zelf. Hij nam ons God af, en liet ons alleen op deze planeet als beheerders van een enorm natuurpark dat rondzweeft in een lege ruimte die wij niet kunnen bevatten. Het is de enige wereld die we hebben. En daar moeten zij ons aan herinneren."

"Het was veel aangenamer op aarde toen we God nog hadden. Hij zorgde voor ons en onze planeet, en dat gaf ons leven zin. God had wel raad geweten met plastic in zee en luchtvervuiling. Hij had ons genoeg vis gegeven in rivieren en zeeën. En bovendien beloofde Hij ons een nog mooiere wereld in 't hiernamaals. Maar dit is ons leven. Een flits in Darwins lange evolutie zijn we hier. En er is niemand die onze hand vasthoudt. Wij zijn de rentmeesters van dit park. En zoals ik al zei, de evolutie is een kracht zonder enig doel die het leven op aarde voortstuwt, zelfs zonder ons."

Juist op tijd voor de Sinterklaaslijst heeft Redmond, samen met Reeuwijk, een boekje over de herkomst van de evolutietheorie het levenslicht doen zien. Redmond schijnt namelijk aan een zwaar writersblock te leiden. Darwin, Wallace en de anderen. Redmond maakt natuurlijk weer opmerkingen over zijn grote liefde: de seksuele selectie. Dieren hebben ook eigenschappen die niet cruciaal zijn voor de overleving, maar wel voor de uitverkiezing als voortplanter. Vrouwen verkiezen mannen om deze specifieke eigenschap zoals bijvoorbeeld bij de paradijsvogel het mannetje met de mooiste staart.
De evolutietheorie is een 'apotheose van een roerige politieke, economische en wetenschappelijke eeuw. Schitterend wat een geschiedenis!' Met illustraties van Haeckel.

vrijdag 4 november 2011

Tweeling Verlinde Paradox

Dit is voorlopig het laatste uitstapje naar het heelal, naar het centrum van het universum en van de atoomkern. Als bruggetje naar de evolutie van Darwin en naar ons Brein van Swaab doen we dat aan de hand van de identieke tweeling Erik en Herman Verlinde, beiden professor in de theoretische fysica op het terrein van de snaarfysica; de een in Amsterdam, de ander in Princeton (US). Herman schreef een artikel in de Gids 10/2010 "Het geheimschrift op de horizon" en lichtte e.e.a toe in een Studium Generale lezing in Utrecht; Erik publiceerde een artikel "On the origin of gravity and the laws of Newton" (PDF) en gaf een lezing bij Studium Generale in Delft. Erik won voor zijn creatieve vindingrijkheid de Spinozapremie van NWO. Herman promoveerde bij Nobelprijswinnaar 't Hooft en Erik bij een andere promovendus van Veltman: De Wit. Ze publiceerden ook samen met Robert Dijkgraaf. Ze lopen allebei voortdurend heen en weer tijdens het geven van college.
Voor wie wel weet hoeveel hij niet weet en ook weet welke dingen hij niet hoeft te weten is er onderaan het log een wel verteerbaar DWDD-item van 10 minuten.

Gerard 't Hooft kreeg in 1999 de Nobelprijs voor Natuurkunde, samen met zijn leermeester Martinus Veltman, voor "Electroweak interaction".
In De Gids 8/2010 schreef hij een mooie bijdrage over de dwangmatig verzamelende mens; eerst voedsel en pitten en daarna weet- en feitendingetjes: Zwarte Gaten, de informatieparadox en het holografisch universum.
Stephen Hawking ontdekte dat een zwart gat toch deeltjes uitspuugt; Hawking deeltjes. Uiteindelijk zal daardoor het zwarte gat verdampen. Over of daarbij informatie verloren gaat vocht Hawking een battle uit met Susskind, die werd gesecondeerd door 't Hooft.
"Ïk kan mij voorstellen dat er lezers zijn van dit stuk die er nu niets meer van begrijpen, omdat zij liever andere dingen verzamelen, zoals olympische medailles, of postzegels, of briefjes waar grote getallen op staan die je voor zeer luxe goederen kunt inwisselen."

"Informatie blijft als een laagje op een zwart gat aanwezig, en komt met de Hawking-deeltjes in versleutelde vorm gewoon weer mee naar buiten. Het zwarte gat lijkt een beetje op een hologram, een foto waaruit met behulp van een laserstraal driedimensionale plaatjes tevoorschijn kunnen worden getoverd." "Wat voor een zwart gat geldt moet voor het hele heelal ook gelden: alle informatie die zich in het heelal bevindt moet ook op een oppervlak kunnen passen. Als het heelal een grensvlak had, dan zou alles wat er in het heelal gebeurt op dat grensvlak af te lezen moeten zijn. Dit is wat we het holografisch principe zijn gaan noemen."
"De natuurwetten leveren ons de voorschriften omtrent de wijze waarop de natuur informatie overbrengt van het ene systeem naar het andere." "Er gaat een moment komen dat we de eindeloze verwarring waar we nu nog mee zitten te worstelen achter ons kunnen laten."

vrijdag 28 oktober 2011

Natuurkracht Vierling van Standaardmodel

We raken steeds verder verdwaald buiten onze denkkaders en de standaard fysische elasticiteit van ons brein. We gooien hem maar meteen op tafel: Het standaardmodel van de deeltjesfysica. In 1974 geformuleerd als basis voor uitbreiding en aanpassing. Statische analyse van deze wikitekst leert dat bij 1 op de 2 zelfstandige naamwoorden onze breincellen een negatief signaal afgeven. Dan rest slechts de terugtocht naar onze geschriftenloze visuele oorsprong op de savannen: een plaatje.
Om allerlei effecten van atomen (van het Griekse atomos, dat ondeelbaar betekent) te kunnen beschrijven bleek het nodig nogmaals een deling uit te voeren van de deeltjes(proton, electron, neutron) van een atoomkern. Dus deeldeeltjes van de protonen en neutronen. Nu geen saaie Griekse namen meer, maar grappige als Up, Charm, Top, Down, Strange en Bottom.
Ze doen denken aan de dochters Pecksniff: Charity en Mercy (Cherry & Merry). Ook waren er nog wat krachten nodig om die deel- of subatomaire deeltjes bij elkaar te houden of elkaar te laten afstoten. Die staan onderop het plaatje en zijn ook deeltjes: Gluons (lijmdeeltjes!), Photons, Bosons en Gravitons. Respectievelijk voor de Strong Force, Electro-Magnetic Force, Weak Force en de Gravitatie of zwaarte-kracht. De gele balletjes Leptons zijn soort van elektronen en de blauwe balletjes Quarks zijn soort van kerndeeldeeltjes.
Onduidelijk? dan maar weer een plaatje. Hier weer het Helium-atoom met 2 protonen met ieder 3 quarks (Up, Up, Down) en 2 neutronen ook met ieder 3 quarks (Down, Down,Up). De quarks worden bij elkaar gehouden door  lijmdeeltjes Gluon.
Eigenlijk hebben ze ook nog een mooi kleurtje die de kleur-kracht aangeeft tussen de quarks. Quantum Chromodynamics van He-kern.

Om kortweg samen te vatten: men is niet ontevreden over het resultaat. De deeltjes waren nodig om bijvoorbeeld te kunnen verklaren hoe een neutronenster en een zwart gat wordt gevormd door het ineenstorten van het atoom en het samengaan van elektronen en protonen tot neutronen. Een aantal van die subatomaire deeltjes is daadwerkelijk gevonden tijdens experimenten bij de LHR van CERN ergens diep onder de Jura bij Genève.

vrijdag 21 oktober 2011

Neutronen, pulsen en kale mannen

De wijze waarop een ster zijn verlichtende loopbaan eindigt hangt af van zijn massa.
Tot ongeveer 4 zonmassa's eindigen ze als Witte Dwerg via Rode Reus. Fusie komt niet verder dan zuurstof (O) en koolstof (C). Een nagloeiend klompje O en C van 6000 km doorsnede, ongeveer ter grootte van de aarde.  Wel erg zwaar: een theelepeltje Witte Dwerg weegt ongeveer een ton.

Vanaf 4 zonmassa's wordt er een neutronenster gevormd van 20 km doorsnede. De elektronen zijn op de protonen gestort en hebben neutronen gevormd. 1 theelepeltje neutronenkorrels weegt ongeveer zoveel als een berg: een miljard ton. Je kunt je een neutronenster voorstellen als een heel grote atoomkern bestaande uit neutronen.
Een speciale neutronenster is de pulsar. Die heeft een sterk magnetisch veld waarmee hij een gerichte bundel radiogolven en andere straling uitzendt. Omdat de pulsar met hoge snelheid om zijn eigen as tolt, omlooptijd 0,1 - 10 seconden, kun je op aarde zijn gepulseerd radiosignaal opvangen.

Vanaf 2-3 zonmassa's wordt een heel speciale neutronenster gevormd: een zogenaamd zwart gat. Een zwart gat is een neutronenster met zoveel massa dat zelfs licht, met zijn massaloze met de snelheid van het licht verplaatsende fotonen, niet meer aan de zwaartekracht kan ontsnappen. Daardoor wordt een zwart gat een magisch heelallichaam, want we kunnen op geen enkele manier informatie over die ster verkrijgen.

Populair samengevat: (Wheeler 1967) "Black holes have no hair"; zwarte gaten hebben maar 3 kenmerken: massa, rotatiemoment en elektrische lading en lijken dus allemaal sterk op elkaar, 'net zoals kale mannen.'
De term 'gat' suggereert dat er een angstaanjagend opzuigen van materie plaats vindt, maar in wezen gedraagt zo'n zwart gat zich vergelijkbaar aan bijvoorbeeld onze aarde. Als er een meteoriet op aarde valt, zal die ook eeuwig binnen het zwaartekrachtveld van de aarde blijven en niet opeens op een mooie zomerdag weer spontaan het heelal in zweven. Als onze zon een zwart gat van gelijke massa zou zijn, dan bleven we gewoon onze bekende rondjes draaien; wel in het donker bij kaarslicht natuurlijk, want een zwart gat geeft geen licht af.
Een zwart gat kan zich verraden door zijn grote zwaartekrachtveld. Omdat fotonen ook worden beïnvloed door een zwaartekrachtveld en zogenaamde Einsteinringen kunnen vormen. 
Op deze mooie artist impression zie je ook die ringen gevormd. Het enige 'echte' veelbelovende indirecte bewijs is de aanwezigheid van een superzwaar gat in het centrum van onze eigen Melkweg: met lekkere spacy music:


Sagittarius A* is zijn naam en hij bevindt zich precies in het midden van ons sterrenstelsel. Het schijnt dat ieder sterrenstelsel een superzwaar gat in het centrum heeft. Volgens Duitse en Amerikaanse rekenwonders weegt Sgr A* 4 miljoen zonmassa's en is 44 miljoen kilometer in doorsnede.
De afstand van de aarde naar Sgr A* is ongeveer 25000 lichtjaar, dus 25000 jaar vliegen met de snelheid van het licht. Daar komen we dus nooit, voorlopig, want de mens leeft maar maximaal 100 jaar. Hoe deden ze dat ook alweer in 2001 space odyssey cryogenic hibernation?; wel een betrouwbare computer meenemen!

vrijdag 14 oktober 2011

Sterevolutie van groengasnevel tot zwartkool

Alvorens iets te gaan melden over zwaartekracht (bestaat niet), de 4 fundamentele krachten, waarvan nr.4 de zwaartekracht niet bestaat, de vorming van zwarte gaten als gevolg van het instorten van een ster onder invloed van de zwaartekracht (die niet bestaat) gaan we eerst iets vertellen over de samenstelling van de materie op aarde en hoe dat daar zo allemaal terecht gekomen is. Dit probleempje werd reeds bijna 2 jaar geleden geponeerd tijdens een Venus&Mars-atmosfeer-stikstof groenegaswolk chlr-logje uit 2009.
De aardkorst bestaat voor een groot deel uit silica (Si) en de aardatmosfeer uit stikstof (N2) en zuurstof (O2) en een beetje koolzuur (CO2). Maar je kan op aarde ook veel ijzer (Fe) vinden en nikkel (Ni), maar van zware metalen als goud (Au) en uranium (U) is er maar heel weinig.
Voordat we fundamenteel onbegrijpelijk gaan doen met kwantummechanica of snaartheorie keren we terug in de tijd naar het atoom (ondeelbare, maar lekker toch wel) dat bestaat uit een kern en elektron(en). Je moet je voorstellen dat de kern van het waterstofatoom (H) links een speldenkop (proton) groot is op de middenstip van een voetbalstadion en dat het elektron langs de randen van de tribunes rondtolt. Dit simpele heel erg lege atoom werd gevormd tijdens de oerknal uit.... tja... uit het niets of uit de knal.
Waterstof is een gas, dat meestal als tweeling door het leven gaat (H2). Echter daar bouw je geen planeten van met een stevige korst om op te lopen.

Volgens de laatste inzichten werd er tijdens die oerknal, 13.7 miljard jaar geleden, naast waterstof (H) ook het gas helium (He) gevormd in de verhouding  70 - 30. Deze gaswolken H & He klonterden samen tot gasballen. Wanneer de gasbal groot genoeg is wordt de druk in het middelpunt van de bal door de zwaartekracht (bestaat niet) zo hoog dat er kernfusie gaat optreden. Waterstoffen fuseren tot Helium en daarbij komt (heel) veel energie vrij. Zo veel dat de gasbal een helder brandend zonnetje of ster wordt.

vrijdag 7 oktober 2011

Isaac Newton opvolglog

Pas tijdens de introductie van de spreker van die avond, Floris Cohen en het noemen van zijn boek Isaac Newton en het ware wezen begon mij wat te licht dagen;  had ik daar niet eens een logje over gemaakt. Nalezen ervan noopte tot aanvullen met de nieuwe inzichten in een opvolglog.

Newton is een soort koekoeksjong. Zijn vader overleed voor zijn geboorte en zijn moeder hertrouwde toen Isaac drie was met een dominee van een naburig dorp.  Zij liet Isaac achter bij haar moeder en zijn grootmoeder. Toen Isaac 10 was overleed ook die dominee en kwam zijn moeder weer terug met de drie kinderen uit dat huwelijk. Toen Isaac 12 was werd hij op een kostschool geplaatst.

De eerste grote scheppingsperiode van Newton was in Cambridge: 1665 - 1667: De wonderjaren, terwijl hij als student nog met zijn masters bezig was. Hij heeft toen 3 dingen ontdekt: differentiaal/integraal rekening, maar publicatie nog kwart eeuw uitgesteld; kleurschifting (1704 Optics); en de grondslag voor de universele gravitatie: overeenkomt tussen de val een voorwerp op aarde (appel) en de beweging van een lichaam om de aarde (maan).

In de tweede grote scheppingsperiode in Cambridge: 1685 - 1687 werkte hij aan Principia, het boek over de drie bewegingswetten waarin hij  de universele gravitatie vastlegt.

Newton wordt postuum door Voltaire tot een ikoon van de verlichting gebombardeerd.
Verlichting = aanval op het kerkgezag, op het aristocratisch machtsmisbruik, op het goddelijk recht van de koning, pleiten voor publieke discussie.
William Blake's Newton 1795 Man has tasted of the fruit of the tree of knowledge, and now his intellect reveals to his astonished gaze the abstract reality of creation.

Eigenlijk is Newton de laatste van de magiërs, volgens John Maynard Keynes (de beroemde econoom).  Keynes bestudeerde  de grote hoeveelheid nagelaten ongepubliceerde documenten en handschriften van Newton. Newton blijkt zich aan Alchemie en Theologie overgegeven te hebben. Uit de verhouding van zijn nagelaten documenten lijkt Newton vooral een theoloog, Alchemist en in de marge een wiskundige en natuurkundige.
Newton was bijvoorbeeld overtuigd van bedrog in de vroege eeuwen van het Christendom. Dat bepaalde Goddelijke drie-eenheid passages in de 4-e 5-e eeuw later achteraf in de teksten in het nieuwe testament zijn gesmokkeld. Antitrinitarian werd als ketterij aangemerkt in Cambridge. Newton wist dat heel goed en heeft er zijn hele leven zijn mond over gehouden. Newton heeft er wel uitgebreid over geschreven; voor zichzelf; vooral in de periode tussen de wonderjaren en de Principia.

zaterdag 1 oktober 2011

Moon, OZ & Naakte Molrat

Nu de curator de web-logboedel van de Naakte Molrat heeft opgeheven en vervolgens om niet heeft versjacherd kunnen alleen nog op RoKoko wat verweesde eusociale gedachtegoedjes worden aangetroffen. Binnen het kader van De Overeenkomst zal -indien het onder de bezuiniging sterk lijdende 2011budget dit toelaat-,  getracht worden de vergetelheid te ontworstelen en bijdetijdse actualiteiten toe te vertrouwen.
Verbazing wekt de schijnbare willekeur bij het uitverkiezen van de vier ons nagelaten Naakte Molratlogs. Maar schijn bedriegt, want deze vier logs hebben overeen dat zij alle een laatste comment hebben van Assyke en/of Bob.
Zijn zij dus de gevreesde saurische Groene Leguaan? Zeer waarschijnlijk de op water lopende Groene Basilisk, ook wel JezusChristus-Leguaan genoemd.

Via-via vloog ik ook tegen een Naked cuticle (Nkd) aan, [Lat. cuticula, cutis = huid] een eiwit of waslaag die in het DNA van bijna alle insecten en gewervelden voorkomt. Nkd heeft te maken met de Ptc en de Wnt signaling; hybride van Int en Wg (wingless) bij de Drosophila melanogaster, de Bananenvlieg. Die nog wel een tamelijk ingewikkeld paar-ritueel heeft met spermacellen van 1,76 mm. Het ziet er wel heel lief uit.

Enfin (Nkd): Like many cleverly named fly mutants, the name "naked cuticle" derives from the fact that mutants lack most of the hair-like protrusions from their ventral cuticle and thus appear "naked". !! Very clever !!.

donderdag 29 september 2011

3.Akt Finale Edelstes RoKoKo

Voor de trouwe lezeressen en bewonderaars van roze met witte rokokokerken tot slot van deze 10-delige serie: De Wieskirche, RoKoKo-eindhoogtepunt van de Romantische Straße in het dorpje Wies. Gemakkelijk te bereiken met de  „Hop On – Hop Off“ KonzeptBus.
De Wieskirche is een Wallfahrtskirche, een bedevaarts- of pelgrimkerk. Met een eigen website en eigen Hintergrundmusik  van de CD "Rokoko - Romantik" Ik gloof dat het geluid niet uit kan. Leuke variatie is om 3 of meer verschillende windows met deze website te openen als Kanon, als je het goed timed wordt het een prachtige samenspel of pelgrimstrompetenchor.

Wat zal ik er over zeggen, de plaatjes spreken voor zich. Alles versieren en ook de versieringen versieren op slagroomwitte achtergrond en vergeet het plafond niet.
Bij binnenkomst wordt meteen toegegeven: Oppassen!: Edelstes RoKoKo.
Hier het voorwerp van aanbidding, waar omheen de hele kerk gebouwd is: het beeld uit 1730 van de gegeselde Heiland, waarop in 1738 door lokale boerin Maria Lory in de ogen enkele druppels waargenomen zijn, die zij voor tranen aanzag. Zoals wel vaker verschijnen deze droppels tegenwoordig nog zeer zelden en ook zeer onregelmatig;
de benarde geconditioneerde positie achter glas in het altaar zal daar ook mede debet aan zijn.
Het koor is dubbelwandig uitgevoerd met een balkon, een bijzonder geslaagde RoKoKoKonstruktie die dieptewerking geeft. De kerk heeft een ovaal/rond deel, dat werkt heel vriendelijk.
Links één van de großen Theologen des Abendlandes en een zijaltaar, rechts de eenvoudige buitenkant met links het ronde deel en rechts het rechthoekige koordeel.
Geen Asam-Bros maar Johann Baptist en Dominikus Zimmermann. Opeens nog weer 30 ofzo RoKoKoBauten te doen en een 500 km lange Oberschwäbischen Barockstrasse. Dat gaat op de lijst voor een volgende Rundfahrt.

vrijdag 23 september 2011

2.Akt Apotheose Zwaanridderburcht

Ludwig.II van de Linderhof begon in 1868 op 23 jarige leeftijd met het opnieuw optrekken, in Duitse Ridderburchtstijl tot comfortabel woonbaar Koningsslot, van een ruïne nabij zijn zomerjeugdhonk kasteel Hohenschwangau.
Zijn vader had de ruïne Hohenschwangau in Gotische stijl laten restaureren als zomerbuitenslot. De jonge Ludwig bracht er gelukkige zomers door. In Hohenschwangau zijn middeleeuwse taferelen in de kamers geschilderd, waaronder die van de Zwaanridder Lohengrin. De Zwaan zit ook in het wapen van de graaf van Schwangau, waardoor de jonge Ludwig zich al van jongs af aan identificeerde met Lohengrin. 

Een van de verklaringen voor zijn grote Baulust is dat hij na de nederlaag in 1866 van Baiern met bondgenoot Oostenrijk tegen Pruisen het opperbevel over zijn leger verloor. Daardoor voelde hij zich geen soevereine vorst meer en startte met de bouw van een eigen Koninkrijk: zijn Schlösser.
Hij plande Neuschwanstein als eerbetoon aan de opera's van Wagner,  ein würdiger Tempel für den göttlichen Freund, durch den einzig Heil und wahrer Segen der Welt erblühte.
Hij nam in muurschilderingen verwijzingen en reminiscenties (herinneringen, bespiegelingen) op  aan scenes uit de Opera's Tannhäuser, Lohengrin en Tristan und Isolde.
De gekozen plaats is uniek, aan de Noordzijde is het terrein vlak met wat Seeen, aan de Zuid en Westzijde liggen vrij abrupt hoog oprijzende steile, rotsachtige bergen. Het Slot ligt op een smalle bergrug want aan de achterzijde is een diepe kloof, zodat er naar alle zijden spectaculair uitzicht is. Het is Landscape Art.
De halve wereld gaat op bezoek bij de HogeZwanen, maar de drukte was niet echt storend. Niet in het weekend gaan, was de tip van onze Kurgastgeber. Disney-castle schijnt geïnspireerd op Hohenschwangau, waarmee de Amerikanen verklaard zijn; Japanners zijn gewoon Superromantisch of Eurofiel.

Op de website is al heel veel info te verkrijgen (ook in het Engels), zoals geschiedenis, ontstaan, Ludwig.II, en ook weer een virtuele rondleiding. Hohenschwangau stond op de VOIAL (visit once in a lifetime), maar als we in de buurt zijn gaan we zeker nog weer even naar boven en ook beneden Hohenschwangau bekijken.
Kaartjes met Termin koop je beneden, daar was wel een wachtrij van 30 minuten, daarna wandel je de 250 hoogtemeters naar boven in 45 min om ruim op tijd in de Untere Hof te arriveren voor een tour van 30 minuten.

De abrupte overgang van vlak naar bergen: de foto links is genomen halverwege de weg op de rechterfoto en de foto rechts vanaf het grote balkon aan de west(rechter)zijde. Let op de drie schuurtjes.

Na de wandeling links een fotobalkon en rechts het tourniquet met terminsysteem.
Panoramafoto halverwege.
Nog meer Buitenpanorama's.



Links: aan de achterzijde ligt een kloof met rivier en daar overheen de Marienbrücke. Rechts: uitzicht West vanaf het balkon op Schloss Hohenschwangau en het toeristenservicegebied.

donderdag 15 september 2011

Die Dome und KoKathedralen von München

Domus Dei betekent Godshuis; de Kathedraal van het Aartsbisdom München & Freising is bekender onder haar oude naam Frauenkirche, terwijl de oorspronkelijke Bisschopszetel, de Freisinger Dom, tegenwoordig de KoKathedraal is.
München is de RKK-hoofdstad van Duitsland en blaast vanzelfsprekend een stevig partijtje mee in het RKK-verheerlijkende RoKoKo-koncert.
Er staan zoveel pronkkerken dicht op elkaar gepakt in het Zentrum van München, dat ik de draad haast kwijtraakte in mijn fotokollektie. We zullen streng redigeren, van iedere Domus Sakralus 2 foto's en een panorama.

De Frauenkirche of Münchener Dom heeft een bewogen Baugeschichte sinds zijn eerste steen in 1158; Barockisiering, Regotisiering, grote Umbau en Neugestaltung tijdens en na WOII. Het interieur oogt nu heel sereen, ingetogen en protestants en helemaal niet RoKoKo. Een paar kleine panorama's op Muenchner-Dom. Sorry, maar kennelijk geen foto's door RoKoKoteKort.


Dan maar snel naar de Alte Peter, de oudst vermeldde kerk nabij de Monniken (Mönchen) nederzetting. In de 18-e eeuw omgebouwd in de RoKoKo-Stil o.a. door een broertje Asam. De Purifikationswelle sloeg Oude Peter over al waren er wel  groene, gele en grijze renovaties.  Twee Sprengbomben Volltreffer sloegen op 25 februari 1945 de Oude niet over waardoor zijn lot aan een zijden draad kwam te hangen. Er is inmiddels weer een echt 360º-panorama.
De Heilig-Geist-Kirche werd ook niet overgeslagen door de Asam-broeders RoKoKoisierung en de 20e eeuwse Voltrefferisierung. Alles keurig nagelneu wiederaufgebaut. Geen Panorama wel zeven gaven van de H-G.

vrijdag 9 september 2011

2.Akt 1.Szene Linderhof

Dit Rokoko-pareltje ligt in het Ettal niet ver van GAP en Oberammergau. Het geldt als het eerste sierbouwproject van Ludwig.II. Deze Koning der Beieren had zichzelf de opdracht gegeven het land in een overdonderend imponerende inhaalslag ver op te stuwen in de vaart der rondtoeristende volkeren. We mogen constateren dat hij daarin met vlag en cumlaudewimpel  is geslaagd. Het Amerikaans en Japans is er niet meer van de lucht.
Linderhof is een eerste bescheiden vingeroefening op weg naar de echte megalomane bouwprojecten. Eigenlijk moest het Schloss een kopie van Louis's Versailles worden maar dat paste bij nader nameten niet in het kleine dalletje.

Destijds werd door de bevolking gepiept over de financiële bodemloze bouwputten, nu kan de Bayerische Verwaltung der staatlichen Schlösser, Gärten und Seen wel ieder jaar zo'n kasteeltje bouwen van de kassa-inkomsten.
Die kassa's zijn Duits gründlich effizient organisiert. Buiten het park koop je een ticket met een Termin-nummer; bij het te bezoeken object zijn 4-6 afgebakende wachtrijen met kaartlezers, tourniquets en Termin-nummer-displays. Wanneer je Termin is aangebroken kun je pas met je ticket langs het tourniquet de wachtrij met je eigen Termin-nummer bereiken.
Vervolgens wordt je planmässig binnen het uur door het objekt geloodst en aansluitend verdwaasd naar buiten gewerkt. Ondanks de grote drukte geeft dit systeem een weldadig ontspannen gevoel, veroorzaakt door het geruststellende wachten op je eigen nummer op het vooraf afgesproken tijdstip. Er wordt ondertussen voor spontaan vermaak gezorgd door bijvoorbeeld onprocedurele regellappende Italianen, die vergeefs proberen het tourniquet te passeren voordat De Termin is aangebroken.

Leuk gezellig kasteeltje van landhuisafmetingen, mooi gelegen in een dalletje, met links zicht op voorgevel en kaskade en rechts zicht op de achtergevel en Venus.

Links de voorgevel in detail; is het RoKoKo of Renaissance? Rechts de achtergevel van de zwartgeblakerde pompoenmaagd van Venus.

In het wandelpark links Walkure decorstuk De Hundinghütte en rechts de Venustempel.

vrijdag 2 september 2011

Vorspiel u. Prelude 2.Akt Baiern

Sinds 1825 door de philhellenistische König Ludwig I per decreet met een Griekse y geschreven: Freistaat Bayern, en wel in het bijzonder de Landkreise Garmisch-Partenkirche(GAP), Weilheim-Schongau(WM) en Ostallgäu(OAL).
In GAP liggen heilloze toeristenoorden als Oberammergau, heilzame Kurbäder als Bad Bayersoien en Bad Kohlgrub, heilbäder als de Staffelsee en heillanden met heimelijke heiligdommen als Ettal.

Het noodlottig onheil boven Tristan und Isolde dämmert reeds onheilspellend gouden Vorspielmaneschijn over de Starnbergersee.
Melancholia Moon voor de film- en Lars von Trier-ofielen: voor de echte diehards: Herbert von Karajan.

vrijdag 26 augustus 2011

ResCHtantjes met GletsCHtoegift

Voor we aan een nieuwe Akt beginnen, ruimen we eerst even de losse eindjes op.
Zoals het niet gehaalde target: Säntis.
Terwijl het toch stralend helder weer met uitzicht totaan de Bodensee was.

Ook niet de metersporige Appenzeller Bahn; maar wel Appelzeller Käse, lekker pittige Surchoix.


Uitzicht van Sloss Sargans op de Kirchplatz en uitzicht op Schloss Sargans vanaf de Kirchplatz.