3.Akt Finale Edelstes RoKoKo

Voor de trouwe lezeressen en bewonderaars van roze met witte rokokokerken tot slot van deze 10-delige serie: De Wieskirche, RoKoKo-eindhoogtepunt van de Romantische Straße in het dorpje Wies. Gemakkelijk te bereiken met de  „Hop On – Hop Off“ KonzeptBus.
De Wieskirche is een Wallfahrtskirche, een bedevaarts- of pelgrimkerk. Met een eigen website en eigen Hintergrundmusik  van de CD "Rokoko - Romantik" Ik gloof dat het geluid niet uit kan. Leuke variatie is om 3 of meer verschillende windows met deze website te openen als Kanon, als je het goed timed wordt het een prachtige samenspel of pelgrimstrompetenchor.

Wat zal ik er over zeggen, de plaatjes spreken voor zich. Alles versieren en ook de versieringen versieren op slagroomwitte achtergrond en vergeet het plafond niet.

Bij binnenkomst wordt meteen toegegeven: Oppassen!: Edelstes RoKoKo.

Hier het voorwerp van aanbidding, waar omheen de hele kerk gebouwd is: het beeld uit 1730 van de gegeselde Heiland, waarop in 1738 door lokale boerin Maria Lory in de ogen enkele druppels waargenomen zijn, die zij voor tranen aanzag. Zoals wel vaker verschijnen deze droppels tegenwoordig nog zeer zelden en ook zeer onregelmatig;
de benarde geconditioneerde positie achter glas in het altaar zal daar ook mede debet aan zijn.

Het koor is dubbelwandig uitgevoerd met een balkon, een bijzonder geslaagde RoKoKoKonstruktie die dieptewerking geeft. De kerk heeft een ovaal/rond deel, dat werkt heel vriendelijk.

Links één van de großen Theologen des Abendlandes en een zijaltaar, rechts de eenvoudige buitenkant met links het ronde deel en rechts het rechthoekige koordeel.
Geen Asam-Bros maar Johann Baptist en Dominikus Zimmermann. Opeens nog weer 30 ofzo RoKoKoBauten te doen en een 500 km lange Oberschwäbischen Barockstrasse. Dat gaat op de lijst voor een volgende Rundfahrt.


Deze serie wordt gepast afgesloten met het Pelgrimskoor uit Tannhäuser. Duizendvoudige liefdes-zondaar Tannhäuser in de zinderend zinnelijke Venusgrot gaat op bedevaart naar Rome om vergiffenis te vragen aan de Paus. De Paus vergeeft echter zijn zonden niet en stuurt T. weer terug met de mededeling dat de kans op vergeving kleiner is dan de kans dat de staf van de Paus zal uitbotten en weer groen dragen. In de slotscène wordt de groen uitlopende staf binnengedragen, een teken dat God zelf Tannhäuser wel heeft vergeven.


De RK-kerk en de Paus namen destijds aanstoot aan de Paus-kritiek in de Opera. Een wat protestants-achtige opvatting van Wagner over het gloof. Wagner was politiek actief en schreef ook een artikel tegen de joden, met name de componisten Meyerbeer en Mendelssohn-Bartoldy. We herinneren ons dat hij ook al minachtend sprak over de Lichtensteiner Rheinberger. Toch lijkt er op het eerste gezicht niet veel opzienbarends door Wagner over joden te zijn opgemerkt, het woord 'Selbstvernichtung' valt, maar meer in overdrachtelijk zin, dat de joden eens moeten ophouden zichzelf als uitzonderlijk buiten het (Duitse) volk te plaatsen en moeten assimileren door hun joods zijn te 'vernichten'.
"Die Juden nur eine Möglichkeit, in den Kreis der zivilisierten Menschheit zurückzukehren: durch „Selbstvernichtung.“

In deze opvatting verschilt Wagner niet van bijvoorbeeld de inzichten van Karl Marx uit 1843: Hier in Nederlandse vertaling. We lezen er hele zinnige uitspraken:

De starste vorm der tegenstelling tussen de jood en de christen is de godsdienstige tegenstelling. Hoe lost men een tegenstelling op? Daardoor: dat men die onmogelijk maakt. Hoe maakt men een godsdienstige tegenstelling onmogelijk? Daardoor: dat men de godsdienst opheft.
Een open doekje voor Marx !

De splitsing van de mens in de jood en in de staatsburger, in de protestant en in de staatsburger, in de godsdienstige mens en in de staatsburger, deze splitsing is geen leugen tegen het staatsburgerschap, zij is bevrijding zelf, zij is de politieke manier zich van de godsdienst te bevrijden.
De mens emancipeert zich politiek van de godsdienst doordat hij die uit het openbare recht tot het privaatrecht verbant.

Gij, joden, zijn egoïsten, wanneer gij een bijzondere bevrijding voor u als Joden verlangt. Gij moet als Duitsers aan de politieke bevrijding van Duitsland, als mensen aan de menselijke bevrijding arbeiden en de bijzondere soort van uw verdrukking en van uw smaad niet als uitzondering op de regel, maar integendeel als bevestiging van de regel voelen.

Marx gaat natuurlijk ook nog even tekeer tegen de kapitalisten:
Het monotheïsme van die jood is derhalve in de werkelijkheid het veelgodendom der vele behoeften, ..... De God van de praktische behoefte en van het eigenbelang is het geld. Het geld is de na-ijverige God van Israël, voor wie geen andere god mag bestaan. Het geld vernedert alle goden der mensen, en verandert hen in een waar.

De maatschappelijke bevrijding van de jood is de bevrijding van de maatschappij van het jodendom.

Zijn er dus geldige redenen om Wagner als uitzonderlijk antisemiet te classificeren en zijn werken niet meer uit te voeren: Neen.
Wat is dat eigenlijk een antisemiet, is dat iemand die het waagt vraagtekens te zetten bij een hersenschimmige nationaliteit? (Marx).
We gaan gewoon een stukje Meyerbeer beluisteren, uit Il Crociato in Egitto, nou dat is al direct een schot in de roos: Palmide, de Dochter van de Sultan van Egypte is tot het Christentum overgegaan. Alle Christen worden vervolgens ter Dood veroordeeld.... + obigate happy ending.

Over Mendelssohn wil ik het nog wel eens hebben, maar wat betreft Meyerbeer heeft Wagner groot gelijk.